6 ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ

Από τα πολύ παλιά χρόνια, άσχετα με την περιοχή, το πολιτισμικό επίπεδο, την μόρφωση και τον τρόπο ζωής, υπήρχαν πάντοτε ορισμένα βασικά ερωτήματα τα οποία βασάνιζαν ανέκαθεν τους ανθρώπους:
-Ποιοι είμαστε;
-Από πού ερχόμαστε;
-Προς τα πού πάμε;
-Για ποιον σκοπό ζούμε;
-Ποια είναι η αιτία της ύπαρξής μας;
-Γιατί υποφέρουμε;
-Γιατί γεννιόμαστε και γιατί πεθαίνουμε;
-Υπάρχει Θεός;
Ο βαθμός ενασχόλησης με αυτά τα αναπάντητα ερωτήματα, μπορεί να βαθμολογήσει και την ποιότητα ενός πολιτισμού. Καλύτερα θα έλεγα ότι ο βαθμός ενασχόλησης με αυτά τα αναπάντητα ερωτήματα προκαλεί και την γέννηση ενός πολιτισμού. Ο δικός μας αρχαίος Ελληνικός πολιτισμός έφτασε σε τέτοια επίπεδα, ακριβώς γιατί εντρύφησε ιδιαίτερα σε όλα αυτά τα διαχρονικά ερωτήματα. Έστω και αν εμείς ξέρουμε μόνο την κορφή του παγόβουνου, η οποία είναι η, σκαλισμένη στην πέτρα, μικρή φράση των Δελφών: «Γνώθι σαυτόν. Άνθρωπε γνώρισε τον εαυτό σου και θα γνωρίσεις το σύμπαν και τους θεούς».
Δεν μπορεί να αρνηθεί κανείς το αναμφισβήτητο γεγονός ότι γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα. Έχουμε εκπαιδευτεί για να «κάνουμε μία δουλειά». Συνήθως γνωρίζουμε μόνο αυτό και αγνοούμε όλα τα υπόλοιπα. Επιπλέον δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτε για τον ψυχισμό μας και τις λειτουργίες του. Μιλώντας σαν τον Σωκράτη θα μπορούσαμε να πούμε ότι «δεν ξέρουμε τίποτε». Αλλά το χειρότερο είναι ότι επιπλέον δεν γνωρίζουμε την κατάσταση της πλήρους άγνοιας στην οποία είμαστε βυθισμένοι.
Το ακόμη χειρότερο από όλα αυτά είναι ότι είμαστε πεπεισμένοι ότι τα ξέρουμε όλα. Είμαστε όλοι μας παντογνώστες, όλα τα ξέρουμε, όλα μπορούμε να τα καταφέρουμε επειδή απλά είμαστε εμείς και αυτό αποδεικνύεται από το τρανταχτό επιχείρημα: «Κάνε με μία βδομάδα πρωθυπουργό και θα δεις!!!».
Είμαστε εκατό τα εκατό βλάκες. Σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας το καλύτερο. Πιστεύουμε ότι αρκεί να πάμε σε κάποιο σχολείο για να σπουδάσουμε για να ξέρουμε τα πάντα. Πιστεύουμε ότι αρκεί να ακολουθούμε έθιμα, θρησκείες, συνήθειες και πεποιθήσεις για να είμαστε κάποιοι. Πιστεύουμε ότι τα χρήματα και η δόξα είναι αυτό που κάνει την διαφορά.
Δυστυχώς, για εμάς, όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Πίσω από την ωραία βιτρίνα που ο καθένας δημιουργεί για τον εαυτό του, πίσω από τα πτυχία, την ευγένεια, τα χρήματα, τα πολυτελή αυτοκίνητα και τα «gadget» της μόδας υπάρχει εσωτερική γύμνια. Κατά βάθος, αν και δεν το δείχνουμε, είμαστε δυστυ¬χισμένοι και κακομοίρηδες. Δούλοι, δέσμιοι μιας σκληρής πραγματικότητας, ζούμε μια σκληρή και άδεια ζωή. Και προσπαθούμε να την γεμίσουμε με την ψεύτικη ελπίδα του «πιο» του «περισσότερο»:
-Αγοράζουμε το «πιο» νέο μοντέλο κινητό τηλέφωνο. Είναι απαραίτητο για να είμαστε «in» και κατ’ επέκτασιν ευτυχισμένοι. Ξεχνάμε φυσικά ότι πριν δέκα χρόνια ζούσαμε το ίδιο πριν έρθουν τα κινητά στην ζωή μας.
-Αγοράζουμε το «πιο» νέο μοντέλο αυτοκινήτου. Είναι «πιο» γρήγορο, «πιο» ευρύχωρο, «πιο» οικονομικό, έχει τεχνολογία τζι-πι-ες, σι-βι-τι, ού-φο, κα-ρα-τε. Ψήνει καφέ, βγάζει τα σκουπίδια έξω και αυξάνει τα χρέη στην τράπεζα. Βέβαια απαιτεί και κάποιες «έξτρα» ώρες δουλειάς για να το πληρώσουμε. Το μόνο που δεν καταφέρνει τελικά είναι το να μας κάνει ευτυχισμένους.
-Γινόμαστε σωρηδόν «fun» σε κλάμπ ηθοποιών, τραγουδιστών, διαφόρων συλλόγων, ποδοσφαιρικών ομάδων κλπ. Είναι καθημερινό φαινόμενο η υστερία και το κυνήγι αυτογράφων από «καλλιτεχνικές προσωπικότητες», οι οποίες «τόσα πολλά προσφέρουν στην τέχνη».
Θα μου πείτε:
-Εμένα μου αρέσει το ποδόσφαιρο, να σταματήσω να πηγαίνω στο γήπεδο;
-Εμένα μου αρέσει ο τάδε τραγουδιστής, να σταματήσω να τον ακούω;
-Εμένα μου αρέσει η πολιτική, να σταματήσω να ασχολούμαι;
Η απάντηση είναι «Φυσικά όχι». Ο καθένας είναι ελεύθερος να κάνει ότι του αρέσει: να τρέχει στα βουνά, να ξεροσταλιάζει με τις ώρες για να δει για μια στιγμή τον αγαπημένο του ηθοποιό, να παίζει ξύλο στα γήπεδα με τα ΜΑΤ και τους άλλους «φιλάθλους», να χαλάει το συκώτι του πίνοντας «μπόμπες» και «διασκεδάζοντας», να μαζεύει γραμματόσημα, να ασχολείται με την πολιτική, να γίνεται «fit» στα γυμναστήρια και ότι άλλο μπορεί να βάλει ο νους σας.
Τουλάχιστον όμως ότι και να κάνετε, έχετε την ελάχιστη υποχρέωση προς τον εαυτό σας να μην αυτοκοροϊδευόσαστε. Κάνετε αυτό που σας αρέσει και να έχετε υπόψιν σας, ότι όλα αυτά μπορεί να σας κάνουν να περνάτε λίγη ώρα, ξεχνώντας τα βάσανά σας και τους φόβους σας, αλλά ποτέ δεν πρόκειται να ας κάνουν ευτυχισμένους.
Έχει δίκιο αυτός που κάποτε έγραψε σε έναν τοίχο: Γεννήθηκες, μεγάλωσες δούλεψες, έκανες παιδιά, γέρασες, πέθανες. Τι ωραία που πέρασες, έ;;;
Αρκεί μια ματιά γύρω μας, αρκεί μια ματιά στην ιστορία για να καταλάβουμε ότι είμαστε οι ίδιοι βάρβαροι του χθες και ότι αντί να καλυτερεύουμε, έχουμε γίνει χειρότεροι. Τουλάχιστον εκείνοι ήταν βάρβαροι και δεν το έκρυβαν. Έπαιρναν ένα ξίφος και έκαναν επιδρομή στους εχθρούς τους διακινδυνεύοντας την ζωή τους.
Σήμερα εμείς έχουμε έξυπνες βόμβες, στρατηγικά βομβαρδιστικά, αόρατα αεροσκάφη, λέιζερ και πυραύλους για να χτυπάμε εκ του ασφαλούς εκείνους που είναι κατώτεροι από εμάς στην τεχνολογία.
Κοκορευόμαστε για τις ευαισθησίες μας, είμαστε φιλόζωοι, φυσιολάτρες, γιορτάζουμε την μέρα της μητέρας, του πατέρα, του Αγίου Βαλεντίνου, των ζώων, των κλπ, αλλά δεν μας ενδιαφέρει που κάποιοι στον «τρίτο κόσμο» πεθαίνουν της πείνας, για να μπορούμε εμείς να αγοράζουμε φθηνά διάφορα καταναλωτικά προϊόντα.
Είμαστε πολύ «δημοκράτες» και «ελεύθεροι πολίτες», αλλά δεν διαμαρτυρόμαστε όταν τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα προκαλούν αιματηρά πραξικοπήματα σε υπανάπτυκτες χώρες για να εκμεταλλευτούν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές τους.
Οι συνεχείς πόλεμοι, η πορνεία, ο σεξου¬αλικός εκφυ¬λι¬σμός, τα ναρκωτικά, το οινόπνευμα, οι διαστροφές, η εγκληματικότητα, η φτώχεια κλπ είναι ο καθρέ¬πτης στον οποίο πρέπει να κοιταχτούμε. Το 1996 υπήρχαν 850 εκατομμύρια άνεργοι. Το 2001 έγιναν ένα δισεκατομμύριο. Σε 50 χρόνια θα εργάζεται μόνο το 5% των ανθρώπων. Το 62% του πληθυσμού της γης σήμερα δεν έχει πρόσβαση σε τηλέφωνο, ενώ το 40% δεν έχει ηλεκτρικό ρεύμα.
Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος έγινε για να υπάρξει ειρήνη στην γη. Σκοτώθηκαν γύρω στα 40 εκατομμύρια άνθρωποι. Από τότε μέχρι σήμερα στους τοπικούς πολέμους που δημιουργούνται για οικονομικά-πολυεθνικά κυρίως οφέλη έχουν σκοτωθεί πολύ περισσότεροι.
Τώρα πιστεύω ότι θα συμφωνήσετε ότι δεν υπάρ¬χει σο¬βαρός λόγος, για να πιστεύουμε ότι έχουμε φτάσει σε μιαν ανώτερη φάση ανάπτυξης. Η μόνη διαφορά μας από τους ανθρώπους των σπηλαίων είναι η τεχνολογική ανάπτυξη, αν και προσωπικά πιστεύω ότι αυτοί ήταν καλύτεροι.
Σήμερα όλο και περισσότερο οι άνθρωποι παλεύουν «για το ψωμί τους». Η ανεργία, η ακρίβεια, η μόλυνση του περιβάλλοντος, η μοναξιά, ο φόβος και το άγχος είναι πλέον οι μόνοι «φίλοι» που έχουμε και που ποτέ δεν θα μας εγκαταλείψουν.
Μέσα σε όλο αυτό το χάλι οι άνθρωποι εγκλωβισμένοι «από το σύστημα» ψάχνουν για κάποια διέξοδο. Το μόνο που τους απομένει είναι η κραιπάλη και το αλκοόλ. Μερικοί προχωράνε περισσότερο. Μπαίνουν στον κόσμο των ναρκωτικών για να μην ξαναβγούν ποτέ από εκεί. «Πρέπει να είσαι σοφός για να πεθάνεις μία φορά. Οι πολλοί πε¬θαίνουν για μικροπράγματα κάθε μέρα» λέει μια παλιά κινέζικη παροιμία.
Στον πολιτισμένο κόσμο οι αυτοκτονίες των νέων αυξάνουν συνεχώς. Μοιάζει περίεργο και άτοπο, αλλά όταν λύσεις όλα τα προβλήματα σε έναν νέο τότε ακριβώς φαίνεται ότι του δημιουργείς πολύ μεγάλο πρόβλημα. Και εκείνος κάνει ακριβώς αυτό που δεν περιμένεις να κάνει. Αυτοκαταστρέφεται.
Όλα αυτά μοιάζουν με την απόλυτη απελπισία. Όλοι είναι πεπεισμένοι ότι δεν υπάρχει καμία διέξοδος. Όλοι βρίσκονται μέσα σε έναν φαύλο κύκλο που μοιάζει αιώνιος και άσπαστος. Όλοι γυρίζουν και ξαναγυρίζουν, ζώντας τα ίδια γεγονότα κάθε ημέρα και υποφέροντας μέσα στην ανία και τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες τους. Όμως ένα παλιό ινδικό παραμύθι δείχνει τον τρόπο για να μπορέσει να ξεφύγει κανείς από αυτόν τον φαύλο κύκλο.
Κάποτε, λέει, οι Θεοί συνεδρίαζαν γιατί έπρεπε να βρουν τρόπο να τιμωρήσουν τον άνθρωπο, ο οποίος έκανε κατάχρηση των δυνάμεων που του είχαν δώσει.
-Να κρύψουμε τις δυνάμεις του βαθιά μέσα στην θάλασσα είπε κάποιος.
-Όχι, απάντησε ο Μπράχμα. Αργά η γρήγορα ο άνθρωπος θα κολυμπήσει σαν ψάρι και θα τις βρει.
-Να κρύψουμε τις δυνάμεις του βαθιά κάτω από την γη είπε κάποιος άλλος.
-Όχι, απάντησε πάλι ο Μπράχμα. Αργά η γρήγορα ο άνθρωπος θα σκάψει και θα τις ανακαλύψει.
-Να κρύψουμε τις δυνάμεις του ψηλά στον ουρανό, είπε ένας τρίτος.
-Όχι, απάντησε ο Μπράχμα. Αργά η γρήγορα ο άνθρωπος θα πετάξει σαν πουλί και θα τις φτάσει.
Τότε έπειτα από λίγη σκέψη ο Μπράχμα είπε:
-Βρήκα τι θα κάνουμε. Θα τις κρύψουμε βαθιά μέσα του. Εκεί είναι το μόνο μέρος που δεν θα σκεφτεί να ψάξει.
Έτσι από τότε ο άνθρωπος σκάβει, πετάει, σκαρφαλώνει και κολυμπάει για να βρει κάτι που υπάρχει μέσα του. Δίκαια λοιπόν αρχαιοελληνική φιλοσοφία από τα βάθη των αιώνων, διατάζει: «Ένδον σκάπτε».
Και αυτό το «να σκάψεις μέσα σου» δεν είναι θέμα πεποιθήσεων ή χρημάτων. Δεν παίζει ρόλο η ηλικία, το χρώμα του δέρματος και το φύλο. Ούτε αν είσαι μορφωμένος ή αμόρφωτος.
Το μόνο που παίζει ρόλο είναι η διάθεση για σκάψιμο, η σωστή πληροφόρηση και η Σωστή προσπάθεια.